Leonardo da Vinci Genel Bakış (1452-1519)

             Gecenin sessizliği içinde düşüncenizde, gündüz gördüğünüz nesnelerin konturlarını çizersiniz. Zeka ile elin birlikte çalışmadığı yerde ne sanat, ne de sanatçı vardır. Leonardo da Vinci

             

         Leonardo da Vinci, 1452 yılında yılında Toskana'nın Vinci kasabasında dünyaya  geldi. Çocukluk ve ilk gençlik yılları hakkında pek bilgi yoktur. 1469 yılında Floransa'da ki  en ünlü atolyelerden birine sahip olan ressam ve heykelci Andre del Verocchio'nun ( 1435-1488) yanında çıraklığa başladı. Leonardo sadece yetenekli değil aynı zamanda  gerçek bir dehaydı. Onun dehası hakkında bilgilerimiz öğrencilerinin ve hayranlarının  korudukları çizimleri ve notlarından gelmektedir.  Sadece kitaplarda okuduğu bilgilerle yetinmiyor, doğayı gözlemliyor ve deneyler yapıyordu.  

Leonardo da Vinci İnsan Vücudu Üzerine Etüd

                   Leonardo çok farklı alanlarda çalışmalar ve araştırmalar yapmıştır. Dönemin tıp adamlarıyla birlikte insan vücudunun gizlerini öğrenmek için otuzdan fazla kadavra kesmiş bulgularını çizim ve yazı yoluyla kağıda dökmüştür.  Ana rahmindeki çocuk gelişiminin gizemlerini ilk araştıranlardan biri Leonardo da Vincidir. Dalgaların ve akıntıların yasalarını inceledi. 1478 yılından itibaren devrin  sanatçılarının ve teknisyenlerinin tüm bilgisini toplayacağı bir tür ansiklopedi yazmaya başlamıştır, bunun yanında mekanik ve optiğin inceliklerini matematik yoluyla çözmeye çalışmış, doğanın etki-tepki ve hareket kanunlarını incelemiştir. 

Leonardo da Vinci Anatomi Çalışmaları, Gırtlak ve Bacaklar

          Leonardo 1482 'de Ludovico Sforza'nın Milano'daki sarayına giderek önceleri ona portre ressamlığı yaptı; ancak engin bilgisi sayesinde görevleri çeşitlendi ve yeni su yollarıyla kale duvarları inşa etmeye, savaş aletleri tasarlayıp  yapmaya ve saraydaki görkemli eğlencelere ve tiyatro gösterilerine sanatsal altyapı hazırlamaya başladı. Leonardo Milano'daki yıllarında İncil'den çıkma konular için bir çok sipariş almıştır ve karakteristiği olan "Sfumato" Türkçe:Dumanlı anlamına gelen tekniğini geliştirmiş ve mükemmeliyete ulaştırmıştır. Leonarso Sfumatoya ışık ve gölgenin arasında yaptığı yumuşak geçişlerle ulaşıyordu; nesneler böylece sertliğini kaybediyor, gerçeklik  biraz yumuşatılmış oluyor ve izleyicide yeni, farklı izlenimler uyandırıyordu. 

        Leonardo sert hatları ve konturları yumuşatarak resminde daha büyük bir özgürlük yakamıştır. Renkler artık resmedilen mekanların ve nesnelerin özelliklerini daha iyi yansıtmakta, resim göze daha çok "ruhani", bedenler çok daha canlı gözükmektedir.  Resimdeki  bu devrimin çıkış noktası Leonardo'nun gölgeye yüklediği olumlu anlamlardır. Gölge artık sadece ışığın ve rengin olmadığı anlamsız bir boşluk değildir.

Leonardo da Vinci Mona Lisa Tablosu

             Sanatçının en çok bilinen eserleri arasında , Son Akşam Yemeği, Mona Lisa, Meryem'e Müjde vardır. Leonardo'nun son akşam yemeği resmi Milano'da Santa Maria delle Grazie Manastırının yemekhanesindedir. Leonardo  mekansal gerçekliğin perspektif yardımıyla iki boyutlu yüzeye aktarılması üzerinde  yoğun bir şekilde çalışmıştır ve perspektif ile edinilen, dünyanın "gerçekçi"  yansımasını kendisine özgü tematik ve biçimsel araçlarıyla birleştirerek ortaya yeni bir resim gerçekliği çıkarmıştır. Bu perspektif görüntüsü Son akşam yemeği tablosunda hayranlıkla izlenmektedir.

               Leonardo 1499'da Fransız ordularının İtalya'ya girmesinin ardından Milano'daki Sforza hanedanının iktidardan düşmesinin ardından istikrarsız bir göçebe hayatı yaşadı ve Mantua, Floransa, Roma, Milano ve Parma arasında dolandı durdu. Bu dönemde belkide en bilinen eseri Mona Lisa yı yaptı. Bu resimde yüz Sfumato'nun bütün hatları yumuşatan ve belirsizleştiren özelliğiyle olağanüstü bir canlılık kazanır. Mona Lisa'nın yüzüne hangi beklenti ile bakarsanız o da size  aynı duygularla cevap verecektir. 

                  1507'den itibaren Fransız kralının hizmetinde çalışan Leonardo 1515'te I.Francois'in davetiyle Fransa'ya gitti ve kralın kendisine hediye ettiği şatoda itibarlı bir hayat sürdü. Leonardo da Vinci 1519 yılının Mayıs ayında bu şatoda hayata gözlerini yumdu. 

Kaynaklar;

1-Rönesanstan Günümüze Resim Sanatının Öyküsü , Anna-Carolla Krausse
2-Sanatın Öyküsü, E.H. Gombrich

Resimler : Wikimedia